Viêm nha chu là một trong những bệnh lý răng miệng phổ biến và nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể và chất lượng cuộc sống của nhiều người. Để hiểu rõ hơn về viêm nha chu, chúng ta hãy cùng tìm hiểu về khái niệm, biểu hiện, hậu quả, cách điều trị và phòng tránh bệnh này.
Viêm nha chu là gì?
Viêm nha chu là tình trạng viêm nhiễm các mô xung quanh và hỗ trợ răng, bao gồm lợi, xương ổ răng và dây chằng nha chu. Bệnh này bắt đầu từ viêm lợi, nếu không được điều trị kịp thời sẽ tiến triển thành viêm nha chu, gây tổn thương nghiêm trọng cho các mô xung quanh răng và có thể dẫn đến mất răng.
Viêm nha chu thường do mảng bám vi khuẩn hình thành trên bề mặt răng và lợi. Khi mảng bám không được loại bỏ kịp thời, vi khuẩn sẽ phát triển và gây viêm nhiễm các mô nha chu.
Biểu hiện
Các triệu chứng của viêm nha chu thường không rõ ràng trong giai đoạn đầu, nhưng khi bệnh tiến triển, các dấu hiệu sau đây có thể xuất hiện:
- Lợi sưng, đỏ và chảy máu khi đánh răng hoặc dùng chỉ nha khoa: Đây là dấu hiệu sớm nhất và phổ biến nhất của viêm nha chu.
- Hơi thở hôi kéo dài: Vi khuẩn trong mảng bám và túi lợi gây ra mùi hôi khó chịu, dù bạn có vệ sinh răng miệng kỹ lưỡng.
- Lợi tách rời khỏi răng: Khi lợi bị viêm, chúng có thể tách rời khỏi răng, tạo ra các túi lợi sâu và dễ tích tụ mảng bám.
- Răng lung lay: Khi các mô xung quanh răng bị phá hủy, răng sẽ trở nên lung lay và không còn khít chặt như trước.
- Mủ xuất hiện giữa răng và lợi: Khi viêm nhiễm nặng, mủ có thể xuất hiện do sự tích tụ của vi khuẩn và tế bào viêm.
- Thay đổi vị trí răng hoặc hàm khi cắn: Răng có thể di chuyển hoặc thay đổi vị trí do sự mất ổn định của các mô nha chu.
Hậu quả
Viêm nha chu nếu không được điều trị kịp thời có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng:
- Mất răng: Khi mô xung quanh răng bị phá hủy, răng sẽ trở nên lung lay và cuối cùng phải nhổ bỏ.
- Ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể: Viêm nha chu có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý khác như tim mạch, tiểu đường, viêm phổi. Vi khuẩn từ miệng có thể xâm nhập vào máu, gây ra viêm nhiễm ở các cơ quan khác.
- Giảm chất lượng cuộc sống: Mất răng và các vấn đề liên quan đến viêm nha chu có thể gây khó khăn trong việc ăn uống, nói chuyện và giảm tự tin trong giao tiếp.
- Viêm nhiễm lan rộng: Vi khuẩn từ viêm nha chu có thể lan sang các khu vực khác của miệng và gây ra các vấn đề như viêm tủy răng, áp xe răng.
- Tụt lợi: Khi viêm nha chu tiến triển, lợi có thể tụt xuống, làm lộ ra chân răng và gây nhạy cảm, đau đớn.
- Hủy hoại xương ổ răng: Xương ổ răng bị phá hủy sẽ làm mất đi sự hỗ trợ cần thiết cho răng, dẫn đến mất răng và ảnh hưởng đến cấu trúc xương hàm.
- Nguy cơ biến chứng toàn thân: Vi khuẩn từ miệng có thể xâm nhập vào hệ tuần hoàn và gây ra các biến chứng toàn thân như nhiễm trùng huyết, ảnh hưởng đến tim mạch và hệ hô hấp.
Cách điều trị
Điều trị bệnh tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh. Các phương pháp điều trị phổ biến bao gồm:
- Làm sạch sâu (Scaling and Root Planing): Bác sĩ nha khoa sẽ tiến hành cạo vôi răng và làm sạch sâu dưới lợi để loại bỏ mảng bám và vi khuẩn. Quá trình này giúp làm sạch túi lợi và ngăn chặn vi khuẩn phát triển.
- Thuốc: Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng sinh hoặc thuốc chống viêm để kiểm soát vi khuẩn và giảm viêm. Thuốc kháng sinh có thể được sử dụng dưới dạng uống, gel bôi hoặc viên đặt trong túi lợi.
- Phẫu thuật: Nếu viêm nha chu nặng, các phương pháp phẫu thuật như ghép lợi, phẫu thuật tái tạo xương có thể được áp dụng để phục hồi các mô bị tổn thương. Phẫu thuật tái tạo xương giúp tái tạo lại xương ổ răng đã bị phá hủy, trong khi ghép lợi giúp phục hồi lợi bị mất.
- Chỉnh nha: Trong một số trường hợp, chỉnh nha có thể được áp dụng để cải thiện vị trí răng và tạo điều kiện thuận lợi cho việc vệ sinh răng miệng.
Cách phòng tránh viêm nha chu
Phòng tránh viêm nha chu là chìa khóa để duy trì sức khỏe răng miệng tốt. Dưới đây là một số biện pháp phòng tránh hiệu quả:
- Chải răng đúng cách: Chải răng ít nhất hai lần mỗi ngày với kem đánh răng chứa fluoride. Chải răng đúng kỹ thuật để loại bỏ mảng bám và vi khuẩn hiệu quả.
- Dùng chỉ nha khoa: Sử dụng chỉ nha khoa hàng ngày để loại bỏ mảng bám giữa các kẽ răng, nơi mà bàn chải không thể chạm tới.
- Khám răng định kỳ: Đến nha khoa kiểm tra và làm sạch răng định kỳ ít nhất mỗi 6 tháng một lần. Việc này giúp phát hiện sớm và điều trị kịp thời các vấn đề răng miệng.
- Tránh thuốc lá: Hút thuốc lá làm tăng nguy cơ mắc bệnh và làm bệnh tiến triển nhanh hơn. Bỏ thuốc lá giúp giảm nguy cơ mắc bệnh và cải thiện sức khỏe răng miệng.
- Chế độ ăn uống lành mạnh: Ăn uống đủ chất, hạn chế đồ ngọt và các loại thức ăn chứa nhiều đường. Đường là nguồn dinh dưỡng cho vi khuẩn gây mảng bám, do đó hạn chế đồ ngọt giúp giảm nguy cơ mắc bệnh.
Kết luận
Viêm nha chu là một bệnh lý nghiêm trọng ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng và chất lượng cuộc sống. Việc nhận biết sớm các biểu hiện, điều trị kịp thời và thực hiện các biện pháp phòng tránh là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe răng miệng. Hãy duy trì thói quen vệ sinh răng miệng tốt và đến nha khoa kiểm tra định kỳ để ngăn ngừa viêm nha chu và các vấn đề răng miệng khác.
Bác sĩ Lê Nho Chuyên tốt nghiệp chính quy khoa Răng - Hàm - Mặt của Đại học Y Hà Nội. Thực hành lâm sàng tại bệnh viện khoa Răng - Hàm - Mặt ở Bệnh viện Việt Nam - Cuba và đi sâu vào cấy ghép implant, nha khoa thẩm mỹ.
